Wereldboekendag (Swoon 58)

Morgen Wereldboekendag.

Je ontdekt nog es wat, als je leest. Een stuk minder druk dan mijn wervelende Boekenfee, maak ik er nu ruim de tijd voor, en stort me op Sonja Barends nieuwste. Ernstig, wat naar binnen gericht, laat het de lezer feitelijkheid(jes) weten, zonder ze daarom volledig uit te (kunnen) diepen. Onnavolgbaar. Een beetje zoals ons hoofd – of in ieder geval het mijne – werkt. In goeie balans, met humorvolle scenes die naadloos in dit boek vervlochten zitten.

Een review voor deze letterkesdag dus. Doe ik toch nog wat met mijn eerder opgedoekte boekenrubriek.

‘Je ziet mij nooit meer terug’* is een boek rond Sonja’s vader David. Ze komt hem op het spoor door een verjaardagskalender, met daarop een gelijknamig meisje : Sonja. En toch ook weer niet, want eh … Barend, wie is dat ?

David Barend zat in Polen in een concentratiekamp. Ergens in ’43 viel hij ten prooi aan de zinsverbijsterende Nazi-ideologie, nadat hij in 1942 thuis werd opgepakt. Het enige dat heel helder over hem is, is de door hemzelf gemaakte lotsvoorspellig : je ziet mij nooit meer terug.

Verder is de beste man in mysteriën gehuld : de archieven, Sonja’s moeder, de wereld : niemand laat iets van tel los. Niet makkelijk, dat summier versus ruim gewetene.

Dus is hij, en blijft hij eeuwig en drie dagen, ik citeer : ” … een verhaal, mijn verhaal, een met mijn fantasie en veronderstellingen aangevulde geschiedenis. Dat verhaal vult mijn hersens, houdt mij bezig, en levert als een accu vreemde brandstof, energie voor wat ik wil, doe en heb gedaan.” (p 282.)

Dit boek laat via de summiere geschiedenis van vader Barend ook Sonja’s moeder zien. Zij is dan weer ruim vertegenwoordigd. Begrijpelijk, ze telde veel meer levensdagen. Niettemin zet dit boek op heel veel manieren aan, om stil te staan bij breed en beperkt. Plus het waarom daarvan, en heus niet alleen inzake informatie(vergaring).

Haar strapatsen zijn herkenbaar, en beeldend verwoord. Hier bijvoorbeeld heb ik echt om gegierd ; zelf pas uit het ziekenhuis was onderstaande situatie nog net dat tikkeltje échter, beste lezers.

Het plaatje : Sonja’s moeder moet op zeker ogenblik toch echt richting ziekenhuis. Natuurlijk niet per ambulance, want veel te veel bekijks (!), aldus moeders … (p.275)

Ik hielp haar met veel moeite de trap af en vouwde haar in mijn veel te lage tweepersoonsauto.

‘Ik wil niet in een rolstoel het ziekenhuis ingereden worden, want de gang zit altijd vol met mensen.’

Ik vond het te gênant on in het ziekenhuis te vragen of er een andere mogelijkheid was dan een rolstoel, maar deed het toch. Twee verpleegsters tilden mijn moeder uit de auto, ze kruisten hun armen tot een zitje, waar ik haar bovenop zette. Op haar troon, een arm om de hals van elke verpleegster, werd ze de lange gang door gedragen. Haar hooggehakte benen bungelden boven de grond.

De wachtenden in de gang keken hun ogen uit.

Ik kwam niet meer bij van de lach. Zie het voor je, beste lezers !

Zwijmelen op Zaterdag is een initiatief van Marja.

---

* : Dit boek komt op korte tijd twee keer aan bod : geheel toevallig. Gelinkt aan (persoonlijke)  boeken-actualiteit, die los staat van welke sponsoring dan ook …

Advertentie

Mijn archief groeit …

Bron : Google

We zijn oktober. Geen wereldschokkend feit.

Toch kom ik met een innerlijk vreugdesprongetje tot die ontdekking als ik mijn blog bekijk. Daar staat het. Zwart op wit. Enfin, blauw op grijs. Oktober is toegevoegd aan mijn archieven.

Als geschiedenis-fan heb ik iets met de geur van oude boeken en oude geschriften. Het doet me denken aan hoe de schriftuur die ik anno nu vast heb, is ontstaan. In een tijdperk waarin ik nog lang niet aan de orde ben…

Het literaire proces heeft me eigenlijk al in z’n ban van toen ik zelf pas tot het gealfabetiseerde deel van de mensheid behoor.

Ik zie  dan een hele reeks (bewerkelijke) taferelen aan m’n geestesoog voorbijtrekken.

Het proces om tot papier te komen, de boekdrukkunst, het verspreiden van de eerste krant, maar ook het proces van het lezen en schrijven zelf.

Denk hierbij maar aan de Middeleeuwse scriptoria, die toch een niet geringe bijdrage hebben geleverd aan het bewaard blijven van archaïsche manuscripten.

Maar ook de sociale gevolgen van het schrijfproces zijn immens. In de Middeleeuwen was het praktiseren van lezen en schrijven niet zonder gevaar als je leven je lief was. Het kon je de kop kosten.

Het vergde een hele (lange) omwenteling voor het algemeen goed werd.

Ook naar de eerste die zei dat ie full-time betaald schrijver werd van pakweg een roman ben ik benieuwd. Zijn tijdgenoten moeten vast gedacht hebben dat ie een haartje betoeterd was.

Omdat de emancipatie nog redelijk nieuw is, (onbestaande in de ME ) ga ik er maar vanuit dat het een man was.

Maar ik leef niet in de Middeleeuwen. Dus probeer ik hier ten huize toch een beetje de papierberg in te dijken. Daar is een computer mét internet natuurlijk geknipt voor.

Dat is de huidige revolutie. Alleen merk je dat zelf veel minder, als je er midden in zit…

Wat er gebeurt als internet om godweetwelke reden niet werkt, daar denk ik liever niet aan…

Nu ben ik vooral blij met het compromis. Tussen eigentijds en historisch. Ok, je kan het niet (direct) fysiek vastpakken, maar wel teruglezen, er in grasduinen en alle stukjes naast elkaar leggen als een puzzel om je een beeld te vormen van wie je voor je hebt.

Blogs zijn ideaal als je wilt schrijven, maar jezelf daarbij niet wilt opzadelen met de papierberg die het klassieke uitschrijven met zich meebrengt. Geen geklieder met Tippex meer. (Of nog erger : de Tippex-roller. Dat ding raakt bij mij steeds weer op onnavolgbare wijze in de knoop.)

Voor lefties als ik, is er nog een voordeel. Eindelijk kom je in het typografische tijdperk ook van die inkthanden af. En je kan ook moeiteloos ‘editten’. Iets wat niet te onderschatten valt als voordeel.

De nostalgica in mij heeft nog steeds wel een schrijfschriftje. Dat dan weer wel. Maar in tegenstelling tot m’n oorspronkelijke verwachting bevat het geen volledig uitgeschreven stukken. Wel steekwoorden en onaffe ideetjes. Een labyrint van gedachten, zeg maar.

Hoe verder mijn blog-ervaring gaat, hoe meer er ook rechtstreeks op het blog wordt gezet. Schrijven met de pc geeft weer een andere twist aan het literaire proces, is mijn indruk.

Ben benieuwd welk label toekomstige historici op deze blogbeweging gaan plakken en welke sociale repercussies ze er aan zullen vastknopen. Want zij zullen voor ons tijdvak een soort ‘alwetende’ vertellers zijn.

Die met een volledig onderbouwde theorie kunnen zeggen wat de meerwaarde van bloggen is.

Waarom is bloggen voor jou belangrijk ?