De hoeveelste versie van dit stukje je nu voor je hebt, weet ik echtigentechtig niet, beste lezers. Bij de tigste versie ervan, ben ik maar met tellen gestopt. Nee, dit is ’t niet, dacht ik telkens weer. Opnieuw dus maar. Opnieuw, opnieuw, opnieuw.
Opnieuw beginnen. Exact wat ik sinds het ontstaan van mijn Novemberverdriet dag-aan-dag heb gedaan. Net als al wie er evenzeer door werd getroffen.
Met wisselend succes, en vooral, een zilte zee aan tranen. Al dan niet zichtbare.
Het is vreemd, om dingen te doen, waaraan zij geen deel heeft. Het is be-vreemdend, om haast hààr leeftijd te hebben, verre van oud, en me terzelfdertijd te voelen, alsof in mijn voorbije lustrum, er even ‘n heel honderdjarig leven zit bij-gepropt.
Hoe bizar zal het zijn, om straks even oud te zijn, als de dame op de roze wolk …
Qua buitenissigheid komt er vast een streepje bij, als er, ooit, méér jaren op m’n teller staan dan zij er heeft verzameld. Het zusje, zonder zus – en toch ouder dan.
Enigmatisch is het. Net als in juist déze week het 43ste Swoontje schrijven. Desondanks doe ik het.
Want, de afgelopen 72 maand hebben geleerd, dat de verbijstering steeds weer toeslaat, ongeacht dag of tal.
Als er wordt opgelegd (cfr. Dr. Tinus) dat het na 6 jaar wel es klaar moet zijn, of juist als de andere kant van de lijn haarscherp bij je aanvoelt – en ook nog in woorden giet – wat er aan emoties bij je kolkt.
Dan kan ik de ene inmiddels gepast op z’n plaats zetten*. En de ander terugbellen, om te zeggen : ” Sorry, ik moest eerst even uithuilen”.
Soms voelt ‘t, als de gedaantewissels, van een eerstejaars tovenaarsleerling. Vanuit het ene, de feniks, even in het andere, de kaneelvogel. En op de geslaagde dagen, de twee in één. Ik.
Bestendig tussen hamer en aambeeld. Continu tussen omgevings- en eigen verdriet geklemd.
Gevolg van die giga-omwenteling die alles, mijzelf incluis, voor altijd heeft veranderd. Onherroepelijk. Zonder dat je er even vrij van kan nemen.
Voor al wie ook (November)verdriet heeft : de kracht van een Feniks stuur ik je toe, samen met de zoete troost die deze kaneelvogel in zich heeft. Wholeheartedly.
Bloginspiratie komt niet, of juist alom. De muze wierp me ’t veertje toe, waarmee Matroos Beek haar zelfbeeld scheef zag gebreid. Terug dus naar de knutseluurtjes op school, waarvan ik denk : ” Ochotte, raaaaaaaaaaammmmmmp-zaaaaaaaaaaa-ligggggggggg”.
Handwerk is (mijn) horror, beste lezers. Met gestoorde, toen niet eens deftig in de steigers staande motoriek helemààl. Een lefty zijn draagt in deze geenszins bij.
‘Demonstratief linkshandig’, was destijds explosief, voor wat bedoeld was als gezellig theekransje – met Moedersmoeder en diens zus Alies. Moederstante was niet wat je noemt het grootste licht, en megalomaan antiek in denken, bovendien. Op brandweervolume kreette ze dat ‘linksepoten wel van de duvel bezocht’ waren ???????!!!!!!!!!!’
Ku-uccccccccccccccccccccchhh. Krijg dat op je bord tijdens je afternoon-tea.
Nu vind ik het ronduit hilarisch. Toen zette het de traansluizen open.
Arme, arme grootmoeder. Je wil het niet dromen dat je zus, dochter en kleinkind in één-en-hetzelfde incident betrokken zijn. Respectievelijk als oen/kop van Jut.
Zat mijn moeder penibel gewrongen, (mijn) zus was dusdanig verbouwereerd, dat ze zowel de koffie- als de theekan leegkiepte in één mok. Niet goed, niet goed.
Gelukkig was Mit ’n vrouw van de daad. Ze stelpte de watervallen goeddeels, met een vastberaden en overduidelijk woest toegeblaft, “ALLLLLLLLLIEEEESSSSSSSSSSSS, hoe duurrrrrrrrrffffffffffffffffffffde !!!!” Een paardenmiddel, dat zijn effect niet miste, beste lezers !
Haar pàl voor mijn neus geafficheerde afkeer trok veel recht, bij de ‘linksepootclub’ die we thuis waren.
Want, Vadermans was óók meervoudig betrokken partij – hoewel hier stille vennoot. Zijn moeder én broer waren ook geen rechts-schrijvers, namelijk, al wist ik dat toen niet.
Logisch, want Gulliver’s moeder had zoveel ‘handenslaag’ geïncasseerd dat ik ‘r nevernooit heb zien schrijven. Dit trauma spoorde niettemin aan tot ‘een boomstam’ steken voor de herhaling bij haar oudste zoon.
Nonkel trof ’n begripvolle meester, die weliswaar rechts prefereerde, maar de linkse schriftuur waardeerde, wegens mooi. ’t Resulteerde in ‘ongeslagen tweehandige schoonschriftschrijver’. Die, toen ik de schrijffase inging, vurig supporterde, want dat links-zijn had ik, als zijn petekind, toch van hem, zekerst !
Waren ze thuis heulemaal mee, met ‘op het oog gevaarlijk onhandig, maar eigenlijk niet’, op school was ’t nop.
’t Zal ergens rond de zesde klas (groep 8) zijn geweest, dat ik uit mijn weerbarstige motoriek een soortement mandala-tekening had weten te wringen. Mét resultaat, al zeg ik ’t dan zelluf.
Ik dus uitpuffen, én jubelen, binnenin. Enter de goedkeurende juf. Hoerastemming, en zelfbeeld ok.
Toen de co-juf, die zuurtjes keek ? Ja! werd ‘maar’ en “waarom hebde da nu ZO gedaan !”. Pats ! Daar lag m’n prille kunstenaarshart aan diggelen. Naast zelfbeeld, en de façade, want de tranen brandden gemeen.
Tja, de één kon de ander voor ’n kinderhart niet afvallen, natuurlijk. Dus ging het van ‘goed’ naar ‘niet slecht’ naar ‘kan beter’ naar ‘trekt op niks’. Wegens duobaan dubbelop, uiteraard. Statler en Waldorf waren er schàtjes bij.
Moeders had flink kluif aan het opvijzelen van duchtig verguisd moreel. Mana-mana zeggen was toen (nog) geen sterk punt …
’t Is dit juffen-duo op ingewreven imagoschade komen te staan, die eerstvolgende ouderavond !
Twéé mopperpotten, dan kom je natuurlijk bij Muppets en ’n schouwburgbalkon uit.
Waar het hart van vol is loopt het scherm van over, beste lezers. Tot mijn eigen grootste verbazing serveerde ik de afgelopen tijden sportgetinte columns. No worries, dit wordt niet de zoveelste. Ik ben weer mijn eigen sport-vrije zelluf.
Maar : ik maak toch van die oeffffffff maar een oei, want het moment om uit mijn sportbubbel te stappen is wel errugg ongelukkig : de Olympische Spelen, begot. Wie de sluiproute om aan deze sportieve kwelling te ontkomen kent, let me know.
Simpeltjes zal ’t niet wezen, als ik alle nu al opgedraaide zenders mag geloven, die al dàgen met de grootst mogelijke stelligheid roeptoeteren, dat ze vanaf twéé uur ’s middags tot dieeeeep in de nacht verslag zullen uitbrengen, zodat je niets hoeft te missen. Hm. Kan is een beter woord. Grumbeldemumbellllllllllllfrusssssssssssstratie.
In medialand is het verder ook maar frut : lange reportages, vaak niet voor het eerst te zien. Dan kan het twee kanten op : razend interessant of bedroe-vend sa-haai. Geeeeeeeeeeeeuww.
Van de nu al bekende najaarsprogrammatie word ik tot dusver ook geen blij mens, want al zegt het promootje dan wel dat het vonken gaat geven, ik ben stilletjes, bij mijn eigen, toch bang dat we het kleuter-niveau ontstegen zijn. Neerwaarts, wel te verstaan.
Enfin, Gezegend ben ik dat ik blog, en dat mijn lidgeld voor de bieb net is gestort. Kan ik fijn die hele hannekesnest laten voor wat ie is.
Ook een strakke actie voor de dagelijkse bulletins, die zonder uitzondering te vatten zijn onder de vlag “waar staat uwe kop ?” Erdogan die na de coup heulemaal los gaat in ’n uiterst gevaarlijke riching. Verder : losgeslagen nozems, onder wie één, die een hoogbejaarde herder koudmaakt – in zijn eigen kerk, dan nog. De kop staat er misschien nog op, maar de hersens zijn al lang buiten gebruik, me dunkt.
Met dat compleet verziekte geval moest daarop flink geleurd : niemand stond te springen om z’n stoffelijk overschot. Tussen al die ????????? in mijn hoofd ook de vraag hoe die ouders ineensteken, en als ze convenabel zijn, de bedenking ‘je zal ’t maar thuis krijgen’.
En wat te denken van die bedrade student, die hartje hittegolf van laatst, in de dikst mogelijk winterjas ging rondhupsen, in de door aanslagen getroffen hoofdstad. Ieder en allen het attaque nabij, en de hele veiligheids-halfse bollenwinkel paraat.
Naast eens achter je oor krabben, kan je hier heel wat vragen bij stellen. Bij voorbeeld : wie gaat dat betalen… ? Te zot om te bedenken, als het niet zo heuselijk echt was. Het zwijgende rectoraat zit in zeerdoend knellende lotusschoentjes.
Ook schreeuwend stil blijft ‘t, rond dat absoluut geen kwaad kunnend lotus-inzicht der politiediensten. Het licht mag van mij per direct aan rond “waarom ?” die hele kermis vier uur aan de gang bleef. Trommelvlies-doorborende stilte.
Tussen alle terror-nieuws door, andere flardjes die blijven hangen. Waarbij je niet anders kan dan denken : Ochotte, krijgt dat voor.
De matador-ondergang. Het zal je kind maar zijn, dat daar ocharm live – voor het oog van de wereld – geregen wordt. Muy triste. Wat heb je dan nog aan Spaanse folklore, die al eeuwenlang bestaat ? Tss.
Ze zal niet wijken, daar verander je niks aan. Maar ik voel boos bij ‘ al 30 jaar geleden ‘. Ja-ha, en al die gevallenen achter de coulissen dan ?! Unfair, niet alleen in feit, maar ook nog eens in telling …
Actualiteit. Altijd reuring. In de wereld, in hoofd en hart – hopelijk.
Dus vandaag, voor al dat nieuws dat pijnlijk ondergesneeuwd raakt, en waarin je best niet participeert, ’n temperamentvol fragment met toepasselijk dramatische aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaahhhhhhhhhh aan het eind.
En dan. Dan lees je dit, en gaat ’t wat beter. Pleister voor het beurse hart.
Afgelopen week was er tristesse om oud, maar immer zittend zeer. Een kwansuis geplaatste opmerking trof doel. Op slag voelde ik de duizend gruzeltjes die m’n hart zijn, weer schrijnen. En eigenlijk ook wel schreien, ja.
De elastiekjes van mijn goeie hum trokken het niet alleen ; versterking van een Bison-lijmpje was aan de orde. Ergo : You Tube. Want goeie muziekjes hebben onvermoede Compactuna-kwaliteiten, beste lezers.
Na wat uurtjes muzikaal klikwerk had ik niet alleen een mooie Zwijmeltjes-voorraad, maar ook ’n weer stevig gekitte kern.
Vandaag dus veel klank en slechts een klein kriebeltje toe. Voor wie het kriebeltje (niet) herkent : ’t is van het kinderrijmpje “Plak gaat naar de markt“.
Plak gaat naar de markt, koopt een koe, met een klein klein kriebbe(l)ke toe. (Met als orgelpunt een flinke kriebel in de handpalm van wie wordt toegezongen, uiteraard…)
Hupseflups is daar, tussen alle deuntjes door, mijn grootmoeder weer even. Goeie zet van m’n celletjes : ’t doet wonders voor mijn mood.
Van tristesse ging het dan ook naar nostalgie, (gitaar) om over ik kan niet kiezen (Harry), te eindigen bij Girlpower for the world !
Na een overtuig(en)de Sà van Miriam Makeba ben ik nu weer Pata Pata, beste lezers !
Noot bij Pata Pata : Het lied is klaar zo rond 3:50. Aan de rest van het fragment heb je minder : het is ’n lange aanloop naar wat niet vervat zit in dit filmpje. Ik opteerde tóch hiervoor, vanwege het feit dat het geluid goed zit, en ikzelf Miriam Makeba altijd een al wat oudere ‘grande dame’ heb weten zijn.
Noot : Met zoveel brandende terreur-actualiteit hier te lande, is dit ’n opiniestuk dat ik eerder schreef, maar herwerkte, en nog eens, anno hodie. Vandaag dus Ariadnesdraad-indrukken van de laatste 18 weken omtrent berichtgeving, gezien door een menigmaal kittelorig oog. Gericht nu, op niet één, maar twee memorabele data. Nog méér proud, maar tevens praying for Belgium, beste lezers …
18 maart :Koekeloerepoezewoefkes kunnen het : z’hebben hem !
Mijn tablet klingelt onophoudelijk, als waren de paasklokken er. Het nieuws is echter nog veeeeeeeeel beter. Meestgezochte is gevat. Heilige Bimbam, zou ’t heus ? Aan die kijkkast… !
Mijn favo nieuwsanker, Martine Tanghe. Kittig geknipt, en dito zeggende: ” z’hebben ‘em ! ” – compleet met genoeglijk blinkende oogjes.
Niet perfect neutraal, nee, maar wel accuraat precies wat dit kleine, in mijn hart zittende apenlandje hebben moest : positief bekrachtigende journalistiek. Zo raakt Belgenland van z’n Calimerostatuut af en komt haar motto “ik is klein, maar mijn daden benne groot “ ein-de-lijk op de voorgrond.
MAAR daarnaast, ten goede, een jonge premier die weer vader wordt en met Obama belt. Voor personal congrats in hét terreurdossier !
Ha ! Schoon scheef is ook niet lelijk, en we kunnen wat ! Immens blij dat het underdogproject ‘trots zijn op brave little Belgium’ weer wereldbasis krijgt.
Als kind van twee culturen is en blijft het nog best lastig, om je op de ene dan wel de andere te laten voorstaan. Wél weer helder is, dat mijn keus altijd die voor de underdog is.
Het stormt in de wereld, zoveel is zeker. En het oog ervan heet(te) Molenbeek.
Driekwart november 2015 heeft het serieus geknald – met politieraids, dreigingsalarmen, dichte scholen en hoodstedelijke lockdowns die de weg vrijmaakten voor een virale kattenbelegering op het www. En van de blauwfrakskes een kommetje kattenvoer als merci.
Dat is nou eens een koekeloerepoezewoefke * par exemple. Belgenlands flegma dat tot surrealisme wordt gepromoveerd.
Waarvoor we werden geprezen. Pijnlijk genoeg wel in dezelfde adem als die waarin we tot ebolavirus of terrorismedraaischijf worden verklaard. Ofte een failed state. Door Frankrijk, de VS, zeg maar tout le monde. Mijn onverstoorbaarheid krijgt wat barstjes als ik de vaudeville die wordt opgevoerd aankijk.
Ik wil vievan bomma, pataaten mee saucissen, vievan bomma, pataaten mee salaai aanheffen, maar slik dat toch maar in. Wegens niet politiek correct. Van de bomma zijn gauw bommen gemaakt, en die salaai is nu een gezondheidsrisico.
Mijn kaken doen pijn van het klemmen, als ik de zoveelste Molenbeek-kenner, een ex-inwoner, met de wijsheid in pacht, en pas heeeeeeeeeeel recent op ’n nieuw adres, hoor beweren dat ie het altijd wel geweten heeft, dat ’t daar het nieuwe Sodom en Gomorra was.
Ja zeg, waarom er dan tijden wonen ???????????!!! Grote grom erbovenop, aan de binnenlandse journalistiek, die hiervoor eigener beweging een massief podium schept.
Ikke kwaad, en ferm ook, over zoveel reputatieschade. Ja zeg, Belgenland is een Europese draaischijf – en die molen draait voor goed én kwaad. Dat geeft behalve een geldelijke kater, ook Zwartepietengeschuif, blijkt.
Dat heb je met processen, die jaaaaren zijn blijven gisten, omdat ze onnoemelijk ingewikkeld zijn en ook altijd lekker ver weg. Nu dus niet meer verder dan Brugge. Daar zit meestgezochte nu opgesloten, broedend op een toneel dat strafbepaling , -maat en -uitvoering heet.
Hoe moet ie gestraft ? In ene valt me de kanttekening van Trump door Marc Reynebeau te binnen, die met droge cynic – maar uiterst levendig ’s mans visie uiteenzet. Waterboarden is voor mietjes, terroristenfamilies – dus niet alleen daders – de kogel bezorgen het echte werk.
Dat wordt nog wat, als Donald aan de knoppen komt.
Eerst zien. En eventjes, vooral genieten van Hollandes borstgeklop aan Belgenlands adres. Aussi vite que possible wil ie dat lastpak – dat de Franse nationaliteit heeft – van ons overnemen. Van mij mag ie. Maar : eerst zien.
22 maart : Praying for Belgium
Doesn’t pay to make predictions – maar dat wordt nog wat.
Onder dat Succes borrelde iets. En vandaag is het tot ontploffing gekomen, in Brussel. Op de luchthaven van Zaventem, en in metrostation Maalbeek. Op moment van schrijven staat het dodental boven 30, en de gewondenteller op plus 100.
Dat wordt niet wat – het is wat. Four Seasons in One day. Een prachtige lentezon, met een zwarte rouwrand eromheen. The world is praying. For Belgium.
Mijn tablet klingelt onophoudelijk. Intrieste belletjes, dit keer.
———-
*koekeloerepoezewoefke : eigenaardig iem. of iets – bomma : oma
Ik heb het geluk tante te zeggen tegen een hipster avant la lettre, beste lezers.
Moederszus is écht geen allehensje. Zerpig en kleurloos kan je haar allerminst noemen – joie de vivre is voor haar uitgevonden en er is altijd wat te draaien. Zeker tijdens het zomerreces.
Dan is ze druk met het clusteren van verjaarspartijen. Very hip, maar in haar geval geen novelty. Voor haar hoorde bij groot worden dat ‘alleman rondom’ z’n verjaardag in de zomerstop parkeerde. Het hep wat, en wat goed is moet je niet anders willen, toch ?
Led by example, it was destined to be, dat driekwart van Tantes kindervreugd de Summertime je van hét vond om te verjaren. Het andere kwart, hield ze voor hààr verjaardagsmaand : december. Partytime again.
Was ze vroeger al modisch, is ze nou hipperdepip, want tegenwoordig batcht * ze verjaardagen. Je moet tenslotte van gekkigheid wat, om taart-fatigue te voorkomen.
Want je zal het maar hebben : kroost’ s aanhang dorst ** jandorie OOK nog in Augustus jarig te zijn. Genre : ik vandaag, gij morgen. Hoe zot op zoet – en hoe stuiterend van suiker ook, met 7(!) verjaardagen op niet eens ’t dubbele aantal dagen wil de laatste in de rij nog wel es sipjes naar z’n eigenste verjaardagsgebak kijken.
Neuh, dan the new generation : tot ieders jolijt allemaal niet in hoogzomer een jaar erbij.
Ondanks genoemde taartgekte adopteerde Moederszus er met liefde en plezier nog een feestdag bij. Mijn moeders verjaardag …
De aanzet hiervoor lag in de nevelen van vergetelheid, die ervoor zorgden dat mijn moeder zich ten huize Moederszus als een visje in het water voelde, terwijl haar eigen woonstee té recent was om op veel animo te kunnen rekenen.
Er was Tante veel gelegen aan m’n moeders blijdschap, dus werd haar adres de feestlocatie. Vorig jaar, het eerste jaar zonder, wist Gulliver niet wat aan te vangen met mijn moeders verjaardag. Dus at ie samen met Tante maar een stukje taart. Zij had tenslotte de misericordia van dichtbij meegemaakt, en mocht ook wel wat opgepolleperd.***
Het werkte prachtig. Niet alleen de taart viel in de smaak, ’t idee erachter ook. Dus bliezen we ook dit jaar weer verzamelen, om mijn moeder te vieren. Ieder gaf present, en ik, ik teken ervoor om met taart herdacht te worden. Nougatine rules, beste lezers !
” Ik Ben Een Zomerjong ” zei mijn moeder altijd. In haar geval meer dan waar. Letterlijk en figuurlijk.
Het moet wel haast zo wezen dat het zomerjong, als wolkzitter, aan de weerknopjes draait. Exact hetzelfde weer als twee jaar geleden. Zoel, zomers warm bij 27 graden, hoor ik Weathervoice zeggen in de vroege uurtjes van déze 12 augustus. Mijn moeders weer.
Het mijne ook. Vooral nu ik vandaag geen zwart mantelpakjes-vest aan hoef dat ik tegen de tijd van de koffietafel niet meer uit durf, omdat de zweetkringen in het T-shirt dat ik eronder heb, alles behalve matching zijn.
Nee, vandaag zet ik mijn witte zonnehoedje op, en ga de geur van goed weer opsnuiven.
Per slot van rekening : je bent een Zomerjong of je bent het niet …
Vandaag het slotstuk van de serie Retrospectief waarvoor Prinses Op De Kikkererwt me inspiratie aanreikte.
(Voor wie even terug wil lezen, deel I staat hier, deel II tref je ginder.)
Zij schreef dit in een commentaartje :
Ik vraag me ook af hoe en of je hersteld bent van dat verdriet.
Ik las ’t en dacht : awel, ik ook. Prachtig blogeffect, als je door lezersinteractie gaat reflecteren. Best uitdagend, want het blijft een spiegelkwestie : wat ikzelf bemerk zien anderen daarom nog niet en vice versa.
Systeemherstel
Hoe staat het nu – na 4 jaar – met m’n novemberverdriet ?
Van lieverlee ga je toch weer plannetjes stoven. Daar is Ariadnesdraad hét bewijs van. Maar wat ’n gevécht tussen hoofd en hart is het om te besluiten, aan het begin van verdriet …
Was er maar een ‘systeemherstel’ ! Maar zolang het leven geen computer is, zit een reset er niet in …
Remonte is : niet meer verpletterd worden onder het gewicht van verdriet.
Beseffen dat je iemand met 2 levens bent – pre- en post-catastrofe – helpt. Bijgeval eens lekker laaiend zijn ook.
Calimero & Hercules als gezelschap
Vóór ik ophield m’n moodswings en ‘rare’ reactiepatronen stuk te analyseren, liep ’t voor geen meter. Toen ik van mezelf mocht ‘afwijken’, gaf dat rust.
Maar ‘verdergaan zonder’ blijft een Herculesjob ; een werk van alledag. Want het verleden is nooit wég, maakt overnieuw z’n opwachting. Dat ondervind ik, nu ik naast belever weerom toeschouwer ben geworden.
M’n persoonlijke proeve van herstel : verdriet van die ander, bij die ander laten. D’r niet in meegezogen worden, zonder ’n hork te zijn. Calimero’s ” Ik is klein, maar mijn daden benne groot ” waarmaken. Mét alles wat is gebeurd in het achterhoofd.
Maar hoe gaat dat, jezelf bijeenrapen ?
Eerst : niet. Daarna : met heul veul tijd, slechte dagen en niet weten hoe. Met het nemen van verlies in je social life. Ariadne 2.0 past niet meer bestig in elk vriendschapskader. Pijnlijk, als mensen letterlijk een blokje om doen, om je niet te hoeven kruisen. Of, als ze dat wel doen, je te verstaan geven dat je nog lang niet uit dat ‘tranentenue’ mag.
Zonder toverspreuken, maar mét aanpak
Je treurige ik bijeensprokkelen doe je niet met toverformules, maar door het nemen van bewuste beslissingen. Ook al voelt dat ‘awkward’.
Voor het eerst weer een Kerstboom optuigen (huilen !) bijvoorbeeld. Of weer rood dragen (de verbijsterde gezichten hierop !) …
Iets wat ik heel doordacht deed, is antwoordstrategieën bedenken bij vragen die me verbrijzelden. “Hoe gaat het ?” is een netelige.
Ik wilde niet per se m’n leven aan de straatstenen kwijt, dus moest ik de pieren-uit-de-neus-halers kordaat pareren met m’n vriendelijkste glimlach en een ongracieus ‘wil je niet weten’. Het plaatje hierbij : ’n neuzige apotheker, jezelf aan de betaaldesk en de hele ‘nieuwsbeluste’ wereld achter je, in hetzelfde pand.
Ook geen sinecure is het, als je écht geen puf hebt om te antwoorden. Dan moet je ervoor zorgen dat je zonder zichtbare tranen overtuigend “Goed !” kunt zeggen. En Oostindisch doof zijn voor het gemeesmuilde “kan toch niet ?!”
Over schouders en een zachte kant
Het minst simpele script : wél eerlijk antwoorden, bij diegenen die niet gillend gek van je worden. Dat vereist reputatie opzij zetten. Personality is een ding, helemaal als je tijdens je respons iemand écht ondersnottert. Echtigentechtig, ’t zijn stevige schouders die zulk een regenbui doorstaan !
Je ‘zacht kantje’ niet kwijt te spelen is innerlijk genezen. Toen ik in de postale verbiage voor Kerst ‘mijn Florence‘ opnam, werd ik overspoeld door erkentelijkheid. Instant voelde ’t alsof ik mijn persoontje weer deels had heroverd ! Hartverwarmend.
Teruglezen en groei zien
Jezelf beter voelen gebeurt steels. Op het moment dat je het net wat minder hard wil. Maar wel door doen. Door het maken van haalbare plannetjes. Zoals lezen. Eerst opgaaf, nu weer oele. En woordtekenen, natuurlijk.
Ok, een blog nemen is misschien niet echt ‘-tje’, maar wel een bijzondere vorm van convalescentie. Iets van mij, dat er kwam in het NA. Het trok de wereld weer open – een zonnetje tussen een zwart zwerk.
De verhalen van anderen, hun interesses en breinhaperingen* – en vooral hun interactie op de mijne – trokken me een nieuw kosmosje in, waarin ik mijn Opgewekte Ik weer tegenkwam. Een onbeschrijflijk kado, beste lezers, dat toch maar mooi staat opgetekend in m’n archieven. Uitstekende remedie voor een slingerend hum, dat zélf zien van hoever je komt.
Vaardigheden aanscherpen en ontdekken
De vraag hoe je iets zult gaan beschrijven, vraagt focus, insteek, blogblik. Je kan de lens net zo scherpstellen als je zelf wil, als je met woorden fotografeert.
Met wat geschreven afstand ‘kijken naar’ biedt opties : de waarheid met een vleugje gefingeerdheid omhullen, of het fictie-gehalte zien in wat is.
Bloggen geeft stem aan mijn gedachten. Mijn denkwerk wordt helderder en de impact ervan gaat verder dan verbaal. Misschien omdat er een oppakken-of-laten-rusten-poort tussen staat ?
Hoe dan ook, het legt fundamenten. Voor herinneringen, én voor verder. Kan en mag dat ? Ja. Het wordt Ja. De toekomst is een poort. Ik duw ze open.
Ik schuif op in de goeie richting. It’s not perfect, but it’s getting closer…
———————————————————
* breinhaperingen : Woordenuitmijnbroekzak is hiervoor inspirator. ** : cursieve tekst is bewerkt. Origineel is te vinden op p. 279 van De vrouwen aan het hof van Maria Jacques.
Wie Ariadnesdraad een beetje volgt, weet dat ik zot zit van detectives. Geloof het of niet, maar ze zijn al wel ‘ns een springplank naar Poëzie gebleken.
The Land of Lost Content ontdekte ik door ” A Touch of Frost ” te kijken en deze mooie vertaling van Dylan Thomas‘ “And Death Shall Have No Dominion” zat verpakt in een ‘Silent Witness’.
Deze coupletten zijn – ook in vertaling – te mooi om niet te worden gelezen. In dit herdenkingsjaar zijn deze regels bovendien een klein eresaluut aan de overzeese doden, die huis, haard en wereld achter zich lieten om mee de fundering te komen leggen van onze maatschappij. En aan alle anderen, natuurlijk. Want : kan de dood wel heersen waar liefde is ?
Death Shall Have No Dominion.
En de dood zal niet heersen Naakt in de dood zullen ze één worden Met de man in de wind en de westenmaan
Als hun botten schoongepikt zijn en hun skelet vergaan Zullen er sterren staan aan elleboog en voet.
Hoewel ze hun verstand verliezen, zijn ze gezond
Hoewel ze in de zee verzinken, zullen ze weer oprijzen.
Hoewel minnaars vergaan blijft de liefde bestaan, En de dood zal niet heersen.
En de dood zal niet heersen Het kolken van de zee voert hen die daar lang liggen niet zomaar mee.
Wringend op het rek, begeven pezen het Vastgebonden aan het roer, toch breekt men niet
Het geloof in hun handen knakt in twee En de zonden van de eenhoorn klieven door hen heen
Splijten alles op, maar breken hen niet En de dood zal niet heersen.
En de dood zal niet heersen Niet langer zullen zij meeuwen mogen horen, Of golven die luid op de kust breken
Waar een bloem bloeide, Heft zij niet meer haar kopje naar het striemen van de regen
Al zijn ze gek en dood als nagels, Karakter hamert door madeliefjes,
Breekt door de zon, tot zij ten onder gaat. En de dood zal niet heersen.
——————————————————
And Death Shall have No Dominion / Dylan Thomas. Neergeschreven vertaling zoals gezien in de serie Silent Witness, Death Has No Dominion, seizoen 15.
Terwijl mijn moeder uit het hoofdelijke duister klom – via Three Steps to Heaven ? – organiseerden de niet-wolkzitters een laatste groet. Dat hoort erbij. En wateroverlast ook.
Maar confronterend is het wel. Want : ik zie mensen in de kreukels liggen waarbij normaliter geen plooitje valt te bespeuren. Moederszus bijvoorbeeld.
Een andere confrontatie is dat je honger hebt. Hoewel geen mens op een afscheidsmoment behoefte heeft aan kooktoestanden, laat je buik, as life travels on, je zo nu en dan wel even weten dat je niet kunt blijven draaien op tranen en lucht alleen …
Wat daaraan gedaan ?
Een builtje friet, hadden mijn vader en ik eerder al besloten. Het idee dat mijn moeder hier ook wel voor in zou zijn geweest, had hem over de streep getrokken.
Ook Tante klaarde op bij deze suggestie. “Hé ja, daar heb ik ook wel zin in.” Neef Popeye zei middels een blinkend oog ja. Z’n eigenste Olijfje zei ook niet nee. Want, eerlijk is eerlijk : frietjes slikken stukken lekkerder weg dan tranen.
Dus krikten we onszelf op – en daarna in de auto.
Bij de frituur aangekomen, zegt mijn vader : “Binnengaan ?” Met weinig aandrang.
Stilzwijgend maakt zijn oog dezelfde scan als het mijne : te verfomfaaid. “Goed, maar kies dan iets dat geschikt is voor ikeetfrietindeauto.” Mijn verreisde ik moet niet dénken aan smostoestanden, ik heb tenslotte geen hele kleerkast meegenomen.
Aldus akkoord beent hij weg. Met de autosleutel veilig in zijn binnenzak. Verantwoordelijke chauffeurs doen dat immers niet, de sleutel op het contact laten zitten.
Een sof voor de bonafide bijrijder – lees : ik – die de raampjes nu niet openkrijgt. Ah neen, want die zijn, contact-related, elektrisch verstelbaar.
Nauwelijks heeft deze constatering zich in mijn mistige hoofd gesetteld, of daar draait Popeye fluks het terrein op, met Tante en Olijfje. Hups, raampjes open.
Ze kijken niet-begrijpend. Omdat ik niet hetzelfde doe, en ze niks kunnen maken van mijn goudvis-gewijze repliek. Hilarisch, maar waarlijk gespreksremmend is dit .
Ik open dus het portier op een mini-kiertje en zeg met een verontschuldigend lachje : “Tja, zeker bang dat ik ermee weg zou rijden.” Popeye grinnikt. Beroepshalve rijdt ie met alles waar (veel) wielen onder staat – dus hij begrijpt de reflex. Maar evengoed is neef geen voorstander van goudvisdialogen en deur-open-deur-toe-conversaties.
” Even de sleutel halen “, zegt ie, zich behendig uit zijn dichtgeparkeerde wagen wurmend. Zoef. Wij achterblijvers gniffelen om mijn ongetwijfeld verbaasde vader bij zo’n sleuteloverval. Een zoef later krijg ik hoffelijk de sleutel overhandigd. Het wapen om de raampjes neer te krijgen.
“Nu nog insteken”, zeg ik, onderwijl Dr. Bibber jaloers makend. “Insteken en draaien,” hoor ik onverstoorbaar naast me, ” Hoe verder je draait, hoe meer er gebeurt.” Iedereen lacht. Jawel, grappig en onverstoorbaar gaan heus samen. In Popeye. Laat naast ‘m een bom ontploffen en hij blijft nóg onwrikbaar in de plooi.
Even een momentje als de raampjes – zzzzzzzzzzzz – naar beneden gaan. Dan zijn de frietjes er. Ieder stort zich op de comfort food. Yes, the formula for heaven’s very simply : gebakken goud.
Ik kijk nu met andere ogen naar een builtje friet (halen), beste lezer.
Frietkotfriet zal mijn gedachten altijd terug voeren naar een intiem moment. Verpakt in gouden staafjes, gedeeld verdriet, stemmingpeilende blikken, een zakkende zon, een warme bries en raampjes die niet openwillen.
Kortom, een unieke laatste groet. Eéntje om fier op te zijn.
De dwaaltocht van mijn moeder in het Alzheimer-woud is ten einde. Ze is vertrokken naar ergens waar het hoofdelijke duister geen macht heeft.
Wij – mijn vader en ik – gaan ook op tocht. Naar het Land of Sorrow. De paden zijn bekend. Een labyrint van tristesse, met – nu nog ver – haar dwaallichtje dat de weg uit verdriet wijst.
Opnieuw op reis, met ingelopen schoenen, dezelfde indrukken** en bekend gezelschap – verdriet en troost.
Mooi, maar moeilijk. Opnieuw.
Noodgewongen op reis doorheen het land van de troostelozen, is dit wat me opvalt als het over troost gaat.
Troost is universeel. Van de Neanderthaler tot de mens nu, iedereen krijgt er mee te maken. Je zou dus denken dat we al tijd genoeg hebben gehad om te oefenen.
Toch blijft het moeilijk. Hoe pak je het aan ? Wat is het beste ? Welke maatschappij brengt het makkelijkst dit vers * in de praktijk ?
Kom dan bie mie om je te warmen ‘k maak een kamer voor u gereed ‘k zal u wiegen in mijn armen ‘k zal u duiken in mijn kleed
De Neanderthaler, die – niet gehinderd door taal – vast niet piekerde over de vraag of ie nou wel de juiste woorden had gezegd ?
Of de Moderne, die onder zoveel communicatiemiddelen bedolven wordt, dat ie al lang niet meer toekomt aan een écht gesprek over moeilijke dingen. Al helemaal niet in de taal die je voor troost toch wel nodig hebt.
De maatschappij verhardt, klinkt het. Kan wel zijn, maar het leven als Neanderthaler was nou ook niet direct “a walk in the park”.
De haast waarmee tegenwoordig alles gaat – ook verdriet hebben en er weer bovenop raken – maakt het allesbehalve makkelijker.
Om nog te zwijgen van de angst voor de confrontatie met verdriet.
Troost, dat is verdriet onder ogen zien, het je inbeelden, voorstellen, en toch over de angst stappen dat het jou (ook) zal treffen.
Troost is ook veelzijdig. Want je kan diegene zijn die troost behoeft. Of diegene die troost. Of allebei tegelijk.
Troost is, net als all things that matter in life, veelvormig. Troost bezit Egidiuskwaliteiten.
Misschien is het die arm die je naar zich toetrekt, om de wereld even buiten te sluiten en zo ruimte te maken voor je verdriet.
Misschien is het de zakdoek, aangereikt op het moment dat je de weg naar de jouwe kwijt bent in een tranenzee.
Misschien is het een kopje koffie bij een gesprek over, of juist zwijgen bij dat bakje troost. Samen, dat dan weer wel.
Of misschien is het bloggen. Omdat dat een vorm van praten is die je kan oppakken of laten rusten. Praten zonder moet, maar met bijzonder steunende reacties. Een vorm van schrijven ook, die helpt om de chaos in je hoofd te stroomlijnen.
Troost is ook onverwacht.
Het zit in woorden en gebaren verpakt die je soms pas na enige tijd als troostrijk herkent. Soms van mensen waarvan je het absoluut niet had gedacht. Dat maakt troost moeilijk, maar mooi.
Mooi, want troost geeft steun. Helpt een brug te slaan. Over verdriet heen.
En dat maakt het de moeite waard om de kunst van de vertroosting te blijven (be)oefenen !
Nog even zeggen, beste lezers, hoe goed jullie reacties doen in deze tijd. Een warm dankjewel voor jullie steunbetuigingen. Jullie zijn stuk voor stuk geweldig !
———————————
* Het origineel is van West-Vlaming Willem Vermandere, van wie ik jammer genoeg geen volledig fragment kan vinden. Maar : de vertolking van Herman van Veen mag er ook zijn.
Update : Uit onderstaand reactievak blijkt echter het succes van Menck.
** : N.B. Deze column is een bewerking van een eerder verschenen stuk op Ariadnesdraad met troost als topic.
Ariadnesdraad 